ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΝΙΚΟΣ ΖΕΡΒΟΝΙΚΟΛΑΚΗΣ

 

Ημερολόγιο Καλοκαιριού 2013

Περίοδος II, Αττική

Οι

ΜΙΚΡΟΙ

ΠΥΓΜΑΧΟΙ

Και η

ΖΩΦΟΡΟΣ

 

Η Αθήνα δεν είναι ο καλύτερος τόπος για να περνά ένας άνθρωπος τα καλοκαίρια του. Ποτέ δεν ήταν, πόσο μάλλον τώρα που βρωμάει σκατά και κάτουρο. Ποτέ άλλοτε η Αθήνα δεν είχε αυτά τα χάλια. Μια καθημαγμένη πόλη από την ατέρμονη κρίση, που διαλύει τα πάντα, λες και είναι οξύ. Τρώει ανθρώπους, περιουσίες, κτήρια ακόμη και τον πολιτισμό και μόνο κάποιοι κάνουν ανενόχλητοι τις μπάζες τους.

Το καινούριο Libro doro είναι οι λίστες Lagarde και άλλες παρεμφερείς με ονόματα Ελλήνων μεγαλόσχημων απατεώνων, που διαπλέκονται με τους πολιτικούς κι έτσι η Ελλάδα είναι το μόνο κράτος που δεν έχει εισπράξει ούτε ένα cent από όλους αυτούς τους …λήσταρχους.

 

Στον ένα τοίχο «Τα παιδιά που πυγμαχούν» και στον άλλο «Οι Αντιλόπες».

Τοιχογραφίες από την προϊστορική πόλη στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης. (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών).

 

Διασχίζω έτσι, τις κατεχόμενες περιοχές νότια της οδού Πατησίων, εκεί προς το Μεταξουργείο και την οδό Μάρνη, για να πάω στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Η επικράτεια της απίστευτης βρώμας. Οι πληθυσμοί που ήρθαν στην πόλη τα τελευταία χρόνια επέβαλλαν πλήρως τους πολιτισμούς τους σε σκατά και κάτουρο, συνεπικουρούμενοι από τους ντόπιους δήθεν αντιρατσιστές, που δεν εννοούν να καταλάβουν ότι η ενόχληση από τα σκατά και το κάτουρο δεν έχει …ρατσιστικά αίτια. Είναι ενδεχομένως ζήτημα πολιτισμού για όλους τους λαούς της Μεσογείου. Στους προϊστορικούς πολιτισμούς του Αιγαίου και της Κρήτης υπήρχαν «ασάμινθοι» (μπανιέρες) από το 2000 προ Χριστού!

Οι δρόμοι της Κνωσού και των άλλων Μινωικών πόλεων, όπως και της προϊστορικής πόλης στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης είχαν αποχετεύσεις και οι πολίτες τους δεν συνήθιζαν να αφοδεύουν στους δρόμους. Στο «Σπίτι του Αρχηγού του Στόλου», όπως το λένε συμβατικά, εκεί στην «Πλατεία Τριγώνου» υπάρχει τουαλέτα σε όροφο, με αποχέτευση, που κατεβαίνει στο κεντρικό αποχετευτικό δίκτυο του δρόμου. Πως αλλιώς μπορεί να πει κάποιος ότι το 2013 δεν γίνεται να υπάρχουν στους δρόμους της πρωτεύουσας ενός ευρωπαϊκού κράτους, σκατά και κάτουρα. Έλεος!

Φαίνεται πως η Αθήνα αποκτά τα τελευταία χρόνια ένα άλλο δικό της …πολιτισμό, στρέφοντας το χρόνο χιλιάδες χρόνια πίσω.

Οι ταξιδιώτες από τις χώρες που δεν τους αρέσει το σκατό και το κάτουρο στους δρόμους, έχουν εγκαταλείψει προ πολλού την Αθήνα. Μόνο σε κάτι νησίδες ανθρώπινου πολιτισμού, που υπάρχουν ακόμη εκεί γύρω στην Ακρόπολη, παρατηρείται μια κάποια τουριστική κίνηση από κρουαζιερόπλοια, που φτάνουν στον Πειραιά και αφήνουν τους επιβάτες τους να περιπλανηθούν για 2-3 ώρες στο αρχαίο άστυ.

Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο στην οδό Πατησίων είναι ωστόσο, μια σπουδαία νησίδα ανθρώπινου πολιτισμού, κόντρα στο σκατοβολιό των γύρω δρόμων.

Βλέπετε ο Γιωργάκης (Παπανδρέου) φρόντισε να έχει γύρω του ό,τι καλύτερο, την αφρόκρεμα των τεχνοκρατών μαζί με κάτι παράξενους αμερικανοσπουδαγμένους ή αμερικανόφερτους στατιστικοτέτοιους ή άλλα αμερικανοειδή όντα, όπως ο ίδιος και έσπρωξε με τη μία τη χώρα στα τάρταρα. Από κάθε άποψη στα τάρταρα.

 

«Η τοιχογραφία της Άνοιξης», από την προϊστορική πόλη στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης. (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών).

 

Μαγείρεψε τα στατιστικά στοιχεία με τα σκατά και προέκυψε το «Μνημόνιο»!

Μετά, ο Γιωργάκης πήρε τη θαλασσοσανίδα του και τρέχει ανά τον κόσμο να πει πώς τα κατάφερε και τα έκανε τόσο σκατά. Και κονομάει απ’ αυτό.

Θυμηθείτε τους ανθρώπους που είχε γύρω του ο Γιωργάκης. Τα απέραντα μυαλά!

Με αυτές τις σκέψεις πέρασα το κατώφλι του Μουσείου, χωρίς να το καταλάβω. Λίγο μετά την είσοδο χαιρέτησα τη Νικάνδρη από τη Νάξο και τον Κούρο του Σουνίου. Είπα ένα «γεια» στη Φτερωτή Νίκη από τη Δήλο, πέρασα την αίθουσα με τον Ποσειδώνα, όπως και τις άλλες αίθουσες μέχρι τον μικρό Τζόκεϊ του Αρτεμισίου, έριξα μια βιαστική ματιά αριστερά στον Πάνα και ανέβηκα στην Αίθουσα της Σαντορίνης. Αυτός ήταν ο σκοπός μου από την αρχή γι’ αυτή την επίσκεψη, εν όψει ενός ταξιδιού στη Σαντορίνη.

Είχα ξεχάσει ήδη τη χώρα των κοπράνων κοιτάζοντας την «Τοιχογραφία της Άνοιξης» με τα χελιδόνια να πετούν στους γκρεμούς με τις λάβες του ηφαιστείου.

Ένας πολιτισμός, που δεν έχει εύκολα συγκρίσιμα στα μέτρα μιας κοινωνίας ανθρώπων των προϊστορικών χρόνων με εξαιρετική ποιότητα ζωής.

Τα χελιδόνια είναι τα αγαπημένα πουλιά της Σαντορίνης. Η Άνοιξη ολόκληρη σε ένα τοίχο, με τα κρίνα της θάλασσας πάνω στα υπάρχοντα του ηφαιστείου.

Δεν ξέρω πως κυβερνούσαν αυτή την Αιώνια Πόλη με τους ευδαίμονες κατοίκους. Την ευδαιμονία τους πάντως, τη μαρτυρούν τα σπίτια τους, που είναι φροντισμένα, με τις υπέροχες αυτές τοιχογραφίες να κοσμούν τους τοίχους τους. Τώρα έχουμε τα απανωτά, ασταμάτητα χαράτσια της ΔΕΗ, τους κατηφείς πολίτες της ανέχειας τους κυβερνήτες της διαρκούς φορομπηξίας και τους Διεθνείς παρατρεχάμενους των τοκογλύφων.

Είναι και οι τοίχοι της Αθήνας, βρωμεροί, με κάθε είδους ανοησία γραμμένη πάνω τους. Η πόλη μοιάζει να βουλιάζει όλο και πιο πολύ σε μια απερίγραπτη μιζέρια.

Τα παιδιά που πυγμαχούν (τοιχογραφία από την προϊστορική πόλη του Ακρωτηριού, στη Σαντορίνη).

Αθήνα, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

 

Ο Μινωικός Πίθος από την Κνωσό, στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (Αθήνα).

 

Δεν υπάρχει, ασφαλώς, σύγκριση με την προϊστορική πόλη στη Σαντορίνη.

Τη ζηλεύω αυτή την Αιώνια Πόλη της ευδαιμονίας.

Η τοιχογραφία της Άνοιξης αποτυπώνει με αφαιρετικό τρόπο, αλλά ταυτόχρονα και ρεαλιστικό την εποχή της Άνθησης, μια από τις τρεις εποχές των Μινωιτών (των βροχών, της Άνθησης και της Ξηρασίας). Τρεις είναι άλλωστε, σε απόλυτη αντιστοιχία και οι εποχές στη Φαραωνική Αίγυπτο: η εποχή της σποράς (Περέτ), η εποχή του θερισμού (Σεμού) και η εποχή της πλημμύρας του Νείλου (Αχέτ)…

Ο ηφαιστειακός γκρεμός της Καλντέρας με τις χρωματιστές λάβες, τις αποθέσεις των τόφφων και της ηφαιστειακής στάχτης είναι γεμάτος ανθισμένα κρίνα της θάλασσας (pagratium maritimum) και ανάμεσά τους πετούν χελιδόνια. Δεν έχει καλύτερα σύμβολα η Άνοιξη από αυτά τα πουλιά.

Τα χελιδόνια πετούν με φυσικό τρόπο στους τοίχους του δωματίου Δ2, στο Συγκρότημα Δ της προϊστορικής πόλης στο Ακρωτήρι της Σαντορίνης.

Η Εποχή της Άνθησης ή η Εποχή Σεμού!

Το πιο σωστό είναι ότι τα χελιδόνια πετούν από την εποχή Σεμού, που φέρνει ζέστη ο Χαμσίν από την έρημο, στην εποχή της Άνθησης, που πνέουν δροσεροί βοριάδες, αναρριπίζοντας τη θάλασσα.

Στον απέναντι τοίχο του Μουσείου είναι τα Παιδιά που Πυγμαχούν. Μια αινιγματική τοιχογραφία. Παλιά πίστευαν ότι οι μικροί πυγμάχοι είναι δυο αγόρια. Ωστόσο, τα δυο παιδιά έχουν διαφορές μεταξύ τους. Το παιδί αριστερά είναι (το πιθανότερο) κορίτσι, με το θαλασσί κόσμημα στον αστράγαλο, τα σκουλαρίκια και τα κοσμήματα στα μπράτσα.

Η τοιχογραφία βρέθηκε στο νότιο τοίχο του δωματίου Β1, στο Κτήριο Β, της προϊστορικής πόλης στο Ακρωτήρι.

Αριστερά από αυτή την τοιχογραφία στέκει ένα Μινωικό πιθάρι, από αυτά που έφερε στο φως ο Μίνως Καλοκαιρινός, όταν ανακάλυψε πρώτος την Κνωσό πριν από τον Έβανς, το 1887.

 

 

Το σύμβολο της Γραμμικής Β χαραγμένο πάνω στο Μινωικό πιθάρι από την Κνωσό.

 

Ο παθιασμένος ανασκαφέας με το Μινωικό όνομα έπεσε με την πρώτη πάνω στις Δυτικές Αποθήκες του Ανακτόρου. Αυτό το Μινωικό πιθάρι από την Κνωσό είναι ένα από τα δώδεκα που ανακάλυψε τότε ο ανασκαφέας και χάρισε από ένα στον τότε διάδοχο της Ελλάδας, πρίγκιπα Κωνσταντίνο και στα Μουσεία του Λονδίνου, του Παρισιού και της Ρώμης, ελπίζοντας ότι με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να βρει βοήθεια, ώστε να συνεχίσει τις ανασκαφές στην τουρκοκρατούμενη τότε Κρήτη, παρακάμπτοντας τα πολλά εμπόδια που έβαζαν οι Τούρκοι. 

Κατεβαίνοντας στο ισόγειο έκανα ένα πέρασμα από την έκθεση του Ναυαγίου των Αντικυθήρων. Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες, αλλά και πιο εντυπωσιακές εκθέσεις που έχουν γίνει ποτέ από Μουσείο.

 

Η Θέα στην Ακρόπολη και τον Παρθενώνα από την τελευταίο όροφο του Μουσείου της Ακρόπολης.

 

Στη μακρά χρονική της διάρκειά της, που πήρε παρατάσεις, πέρασαν από τις αίθουσές της χιλιάδες επισκέπτες, Έλληνες και ξένοι. Αυτό το εξαιρετικά σημαντικό Μουσείο φαίνεται να ανακτά σταδιακά τη χαμένη του λάμψη, αλλά και να αυξάνει τους επισκέπτες του.

 

Οι Καρυάτιδες στο πατάρι του Μουσείου της Ακρόπολης.

 

Τα γλυπτά του Παρθενώνα είναι η αιτία της επόμενης επίσκεψής μου στο Μουσείο της Ακρόπολης. Τα ποιο πολλά από αυτά είναι γύψινα αντίγραφα, που συμπληρώνουν τα λιγοστά αυθεντικά. Είναι και τα μοναδικά για τα οποία επιτρέπεται η φωτογράφιση, μαζί με τα ρωμαϊκά του πρώτου ορόφου. Αυτή του την τακτική, να είναι από τα λίγα μουσεία στον κόσμο, που δεν επιτρέπει τη φωτογράφιση, όπως και κάποιες άλλες νοοτροπίες του, φαίνεται ότι τις πληρώνει ήδη, βλέποντας τους επισκέπτες του να λιγοστεύουν διαρκώς.

Από το café του Μουσείου η θέα προς τον Παρθενώνα έχει τη μαγεία της. Αντίθετα, η θέα από την Ακρόπολη προς το Μουσείο είναι απελπιστική, με το βάρβαρο κτήριο να αποπειράται να επιβληθεί έστω και σε μια ατσούμπαλη Αθήνα, που διατηρεί όμως εδώ μερικά από τα πιο όμορφα Νεοκλασικά και αρχιτεκτονικά της ενδιαφέροντα.

Η εξωτερική όψη του Μουσείου αγριεύει με τον όγκο και την άθλια αισθητική της.

Τα αρχαϊκά αετώματα στον πρώτο όροφο δηλώνουν μέσα από τα σπαράγματά τους μια εξαιρετική τέχνη, αλλά και ταυτόχρονα την αρπακτική μανία της Αθήνας, που αρέσκεται να βλέπει τα λιοντάρια να κατασπαράσσουν τον Ιερό Ταύρο στη Μεσόγειο.

Σημεία των καιρών, λέω μέσα μου, γιατί κάποιες φορές, οι συγκρίσεις είναι αναπόφευκτες για πράγματα και εποχές, ακόμη και όταν μεσολαβούν αιώνες ολόκληροι ανάμεσά τους. Οι πολιτισμοί (και προ παντός οι πολιτικές) ανακυκλώνονται και επιστρέφουν. Έτσι και σήμερα, ο πολιτισμός που αντιπροσωπεύει ο Ιερός Ταύρος στον Ευρωπαϊκό Νότο δεν είναι αρεστός. Η πολιτική των «λιονταριών» επιστρέφει πάση δυνάμει, καταβροχθίζοντας πολιτισμούς ή προσπαθώντας να τους εξευτελίσουν, όπως οι Γερμανοί, που θέλουν την Αφροδίτη της Μήλου να κάνει κωλοδάχτυλα (στους Έλληνες προφανώς), αλλά καταβροχθίζοντας και ανθρώπους μαζί με τα όποια υπάρχοντά τους, καταληστεύοντάς τους επίσημα με τη μορφή αφόρητων χαρατσιών και φόρων.

Το λιοντάρι τρώει τον ταύρο!

Οι Καρυάτιδες στην πιο άσχημη θέση του Μουσείου (λες και είναι μέσα σε ένα συρτάρι), σε δύσκολη θέαση, είναι από τα σημαντικότερα εκθέματα εξ αιτίας και του πολλαπλού ρόλου τους στο Ερεχθείο. Αγάλματα κομψά και ταυτόχρονα φέροντα στοιχεία, προορισμένα να στηρίζουν τη στέγη του Ερεχθείου. Μια λύση που ανακατώνει τη φαντασία με το καλό γούστο, τη στατική και τα μαθηματικά.

 

Ένα τμήμα από τη Ζωφόρο του Παρθενώνα. (Μουσείο Ακρόπολης).

 

Οι Καρυάτιδες μου δίνουν ακόμη μια αφορμή να κάνω τη σκέψη ότι και για τον Παρθενώνα, το θαύμα που κρύβει βρίσκεται στα γλυπτά του, όσο στην ίδια την κατασκευή του.

«Όττω τις εράται»! (Σαπφώ).

Χωρίς περιστροφές.

Στέκομαι συχνά μπροστά στα ανάγλυφα από τη Ζωφόρο, παρατηρώντας τα σημάδια της αρπαγής τους από τον Έλγιν. Τον τρόπο που απέσπασε την ανάγλυφη επιφάνεια, πριονίζοντας τα μάρμαρα.

Είναι και η αρπαγή μια …τέχνη!

Μ’ αρέσει να φωτογραφίζω στα σπαράγματα από το ανατολικό αέτωμα του Παρθενώνα, το άλογο από το άρμα της Σελήνης.

Το Καλοκαίρι συνεχίζεται.

 

ΝΙΚΟΣ ΖΕΡΒΟΝΙΚΟΛΑΚΗΣ Αθήνα 7 Αυγούστου 2013.

 

 

 



zervonikolakis.lastros.net   Επιστροφή στην αρχική σελίδα